I. ARCHITEKTURA KOŚCIOŁA.

W zespole pałacowym Potulickich znajduje się kaplica, obecnie kościół parafialny pw. Zwiastowania NMP. Kościół został zbudowany w 1862 r. jako kaplica pałacowa, według projektu Leonarda Jana Ludwika Marconiego. Kaplica jest fundowana przez właściciela wsi Kazimierza Wojciecha Potulickiego. Późno klasycystyczny, nie orientowany, zwrócony prezbiterium ku stronie północnej jest z cegły i otynkowany, na podmurówce kamiennej.

Prezbiterium jest półkoliste, otoczone dwukondygnacyjnym obejściem, w partii przyziemia obejścia mieści się korytarz, z którego wejścia prowadzą do zakrystii i kaplicy chrzcielnej w przybudówkach oraz zejście do krypty.

W górnej kondygnacji obejścia znajduje się galeria otwarta do wnętrza arkadami filarowymi o półkolistych łukach.

Nawa jest prostokątna, krótka, nieco szersza od prezbiterium. W narożu między prezbiterium a nawą od strony wschodniej mieści się kwadratowa wieża.

Prezbiterium posiada sklepienie hemisferyczne, ozdobione dekoracją stiukową listwową, zaś w nawie sklepienie jest pozorne, kolebkowe z lunetami, w których mieszczą się okna zamknięte odcinkowo.

Przy bocznych ścianach nawy umieszczono pilastry dźwigające wydatny, profilowany gzyms, zdobiony motywem palmet. Łuk tęczowy o wykroju półkolistym, w partii podłucza ozdobiony jest płaskorzeźbionymi rozetami.

Wyposażenie wnętrza kościoła pochodzi z czasu budowy kościoła. Nie zachował się jedynie ołtarz główny, który zaginął w niewyjaśnionych okolicznościach. (Mamy wielką nadzieję, że w niedługim czasie ołtarz zostanie zrekonstruowany).

Ambona jest drewniana, a chrzcielnica i kropielnica marmurowa.

We wnętrzu znajdują się dwa epitafia klasycystyczne – Gabrieli z Mielżyńskich Potulickiej i Marii z Zamoyskich Potulickiej. Epitafia te zostały ufundowane w 1872 roku przez Kazimierza Potulickiego dla matki i żony. Epitafia w kształcie aedicul posiadają dekorację palmetową, marmurowe tablice inskrypcyjne i medaliony, na których umieszczono profilowe wizerunki zmarłych.

W 1935 roku, zaprojektowano i wykonano epitafium z kieleckiego marmuru czerwonobrązowego dla Anieli Hr. Potulickiej, z inskrypcją autorstwa Kard. Augusta Hlonda.

W posadzce nawy kościoła znajduje się płyta grobowa Rodziny Potulickich.

W krypcie pod prezbiterium mieszczą się komory grobowe Potulickich, z tablicami inskrypcyjnymi.

  1. Kazimierz Hrabia Potulicki (12.IX.1793 – 13.X.1871).
  2. Zofia z Kossowskich Hr. Wielopolska (14.V.1787 – 03.XII.1871).
  3. Gabriela z Hr. Mielżyńskich Hr. Potulicka (24.III.1798 – 19.II.1822).
  4. Władysław Hrabia Potulicki (10.VI.1841 – 26.XII.1865).
  5. Kazimierz Wojciech Hr. Potulicki (24.IV.1820 – 03.X.1880) i Marya Hrabianka Zamoyska (26.VII.1829 – 14.IV.1861).
  6. Aniela Hr. Potulicka ( 08.IV.1861 – 17.X.1932).
  7. Barbara z Hr. Wielopolskich Hr. Potulicka (17.II.1807 – 09.IX.1880).
  8. Leonie Creval (29.VIII.1839 – 02.XI.1922).
  9. Maria z Hr. Potulickich Ks. Bogdanowa Ogińska (18.VII.1855 – 18.I.1927).
  10. Teresa Gabryela Potulicka (13.XI.1856 – 10.III.1857).

Elewacje boczne nawy dzielone są gzymsem na dwie kondygnacje, a podziały ścian uproszczonymi pilastrami.

W fasadzie jest prostokątne wejście, mieszczące się w głębokiej, półkolistej wnęce, flankowanej kolumnami toskańskimi. Na kolumnach spoczywa półkolista arkada z kasetonami w podniebiu i metalowymi akroteriami. W polach bocznych fasady znajdują się nisze, a w górnej kondygnacji koliste medaliony ze stiukowymi główkami aniołów. W zwieńczeniu niski trójkątny przyczółek z gzymsem kostkowym zakończony jest postumentem z żeliwnym krzyżem.

Wieża czterokondygnacyjna, dzielona gzymsami, została przepruta oknami zamkniętymi półkoliście. Niski dach korpusu i lekko zaokrąglony dach nad prezbiterium kryty jest łupkiem, zaś na wieży jest dach namiotowy, kryty łupkiem, z nastawą i krzyżem.

Ze zdjęcia pochodzącego z 1910 roku dowiadujemy się, że na wieży od strony wschodniej znajdował się zegar.

II. PARAFIA.

Parafią macierzystą Potulic była parafia pw. Świętego Mikołaja w Ślesinie. Dekretem z dnia 13 sierpnia 1971 r. Ks. kard. Stefan Wyszyński z dniem 1 września 1971 r. utworzył w Potulicach Samodzielny Ośrodek Duszpasterski przy Kaplicy Publicznej pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny.

Zgodnie z & 5 powyższego dekretu, jurysdykcyjnie Ośrodkowi Duszpasterskiemu przy Kaplicy Publicznej w Potulicach podlegają mieszkańcy następujących miejscowości: Potulice, Gorzeń, Kaźmierowo, Niedola, Piętacz i Urszulin. Opieka duszpasterska w charakterze Rektora została powierzona ks. Bogdanowi Krysińskiemu.

Dopiero 1 grudnia 1980 roku, po wieloletnich staraniach u władz państwowych, Ks. kard. Stefan Wyszyński podpisuje dekret w sprawie kanonicznej erekcji Parafii przy Kaplicy Publicznej pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Potulicach.

Zgodnie z powyższym dekretem, & 4. Kaplicą i Parafią pw. Zwiastowania NMP zarządza kapłan, któremu przysługuje tytuł proboszcza. Tym samym pierwszym potulickim proboszczem zostaje dotychczasowy Rektor Samodzielnego Ośrodka Duszpasterskiego ks. Bogdan Krysiński ( ✯ 01.10.1933 - † 21.10.1995).

Od momentu objęcia potulickiej parafii przez księży z Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej, opiekę duszpasterską sprawowali:

KSIĘŻA PROBOSZCZOWIE

  • 01.07.1993 – 31.07.1995 – Ks. Władysław Szyngiera TChr ( ✯ 14.07.1927 - † 27.11.2011).
  • 01.08.1995 – 31.07.2001 - Ks. Stanisław Zymuła TChr ( ✯ 20.08.1930 - † 05.02.2004).
  • 01.08.2001 – 31.07.2005 - Ks. Władysław Kołtowski TChr
  • 01.08.2005 – 26.08.2007 - Ks. Wojciech Necel TChr
  • 27.08.2007 - 31.08.2014 – Ks. Ryszard Czajka TChr (do 28.02.2017 r. ks. Ryszard pozostaje w parafii i pracuje jako Kapelan Zakładu Karnego) ( ✯ 20.10.1964 - † 20.12.2023).
  • 01.09.2014 – Ks. Maciej Szmytowski TChr – Administrator Parafii.

KSIĘŻA KATECHECI – SPOWIEDNICY ORAZ
KAPELANI ZAKŁADU KARNEGO:

  • 31.08.1994 – 15.12.1995 – Ks. Andrzej Szczepaniak TChr
  • 20.11.1995 – 15.02.1996 – Ks. Karol Twarowski TChr
  • 15.12.1995 – 04.03.1998 – Ks. Piotr Gajda TChr
  • 01.08.1998 – 24.06.2000 – Ks. Antoni Labuda TChr
  • 24.06.2000 – 23.06.2001 – Ks. Leszek Zagórowski TChr
  • 23.06.2001 – 31.07.2001 – Ks. Wojciech Bodnar TChr
  • 01.08.2001 – 08.09.2001 – Ks. Artur Migas TChr
  • 08.09.2001 – 01.07.2003 – Ks. Zenon Gąsiorowski TChr
  • 01.07.2003 – 01.07.2004 – Ks. Grzegorz Przybylski TChr
  • 01.07.2004 – 15.09.2005 – Ks. Andrzej Pietrasik TChr ( ✯ 27.04.1954 - † 21.01.2009).
  • 28.08.2011 – 01.01.2012 – Ks. Sławomir Chmielecki TChr
  • 01.09.2023 – Ks. Mieczysław Piotrowski TChr

PRAKTYKI DIAKOŃSKIE W PARAFII ODBYWALI RÓWIEŻ:

  • 02.01.1994 – 10.05.1994 – Ks. Diakon Sławomir Murawka TChr
  • 01.10.2006 – 15.05.2007 – Ks. Diakon Arkadiusz Zasada TChr